Amani ya Allah, rehma na baraka zake ziwe juu yako mpendwa msikilizaji popote pale ulipo wakati huu. Nakukaribisha kusikiliza sehemu hii ya 30 ya kipindi cha Akhlaqi Katika Uislamu nikiwa na matumaini kuwa, mimi pamoja na wewe tutanufaika na yale tutakayoyasikia katika kipindi hiki ambacho kwa leo kitazungumzia baadhi ya haki zingine za pande mbili na sifa maalumu za kiakhlaqi za mke na mume katika mfumo wa kiakhlaqi wa Uislamu. Endelea kuwa nami basi hadi tamati ya mazungumzo yetu.

Bila shaka mpendwa msikilizaji ungali unakumbuka kuwa katika kipindi kilichopita tulieleza kwamba, kwa mujibu wa mfumo wa sheria wa Uislamu na kwa ajili ya kuifanya shakhsia ya kiutu na kiakhlaqi itukuke zaidi, inapasa kuwepo na haki za baina ya pande mbili ndani ya taasisi ya ndoa na familia. Msingi wa kwanza wenye nafasi kuu katika hilo ni kuzingatiwa hadhi ya kiutu waliyonayo mwanamke na mwanamme mbele ya Mwenyezi Mungu. Lifanyikapo hilo, shakhsia ya kila mmoja wao itaenziwa na kuheshimiwa na haitakuwepo tena hulka ya kujiainishia mipaka ya hadhi; na kwa hivyo moyo wa umoja na mshikamano utajengeka ndani ya taasisi ya ndoa na adabu njema kushuhudiwa katika kauli na matendo ya wawili hao.

Msingi mwingine unaopatikana kwa kuchungwa haki baina ya pande mbili ni mapenzi na mahaba, ambayo yameashiriwa katika mafundisho ya Kiislamu. Lakini ifahamike pia kuwa, mahaba na mapenzi ya moyoni tu hayatoshi, bali inapasa yadhihirishwe kwa maneno pia kati ya mke na mume. Umuhimu wa jambo hili ni mkubwa kiasi kwamba Mwenyezi Mungu Mola mwenye huruma amelinasibisha na Yeye mwenyewe suala la kuyajenga mapenzi na huruma baina ya pande mbili za mke na mume aliposema katika sehemu ya aya ya 21 ya Suratu Rum ya kwamba: “…na akajaalia mapenzi na huruma baina yenu…” Hapana shaka kuwa ikiwa utamaduni wa mapenzi na mahaba utajengeka ndani ya taasisi ya ndoa, si tu tofauti, chuki, mizozo na ugomvi havitakuwa na nafasi yoyote ndani ya taasisi hiyo, bali kinyume chake ni kwamba, manukato ya huba na upendo yatazidi kutanda siku baada ya siku kwenye anga ya maelewano ya mke na mume na kuchangia zaidi katika kuimarisha mahusiano ya kifamilia.

Nguzo nyingine muhimu ya haki za baina ya pande mbili katika mfumo wa ndoa na familia ni msingi wa maelewano; yaani kila mmoja kati ya mke na mume kuwa na ufahamu wa kumdiriki na kumuelewa mwenzake kifikra, kiroho na kiakhlaqi. Endapo msingi huu wa maelewano utarasimishwa na kuimarishwa ndani ya ndoa haitashuhudiwa tena hali ya makabiliano na mipapurano haribifu ndani ya taasisi hiyo adhimu. Akthari ya tofauti zinazozuka ndani ya ndoa chanzo chake ni kukosekana maelewano; yaani kama kila mmoja kati ya mke na mume hatoweza kumdiriki na kumchukulia mwenzake, bila shaka furaha ya maisha itatoweka na matokeo yake, tafrani na ukosefu wa utulivu wa roho na akili vitayumbisha uhai na uthabiti wa ndoa na familia. Moja ya ishara za wazi za kuwepo maelewano na mafahamiano kati ya mke na mume ni kutazamana kwa jicho zuri. Mke na mume wenye moyo wa maelewano huwa kila mmoja anajali zaidi sifa njema na nzuri za mwenzake na hufumbia macho kasoro na mapungufu yake. Kwa kufanya hivyo, wawili hao hutiana raghaba na shauku inayomfanya kila mmoja ajitahidi kubadilika na kupambika zaidi kwa sifa na akhlaqi njema. Isitoshe, yanapokuwepo maelewano, mke na mume huwa bega kwa bega katika kuendesha maisha yao; na badala ya mmoja kuwa mzigo kwa mwingine, wawili hao huwa mithili ya mbawa mbili, jambo linalowafanya wajihisi kuwa na majukumu na masuulia ya pamoja katika ndoa na familia yao. Kwa upande mmoja, wake hushughulikia uendeshaji mambo ya ndani ya nyumba; na kwa upande mwingine waume hushughulika nje ya nyumba kwa kufanya juhudi za kuhakikisha wanakidhi na kudhamini mahitaji ya lazima ya familia zao. Na hata pale inapolazimu, wote wawili, yaani mke na mume, hushirikiana bega kwa bega na kwa maelewano ndani na nje ya nyumba yao, ili kuhakikisha wanaendesha maisha yao kwa sura bora zaidi na kwa malengo; na kufanya kazi kwa bidii na juhudi na kwa huba na upendo.

Matunda mengine muhimu yapatikanayo katika maelewano, ni kufumbia macho makosa, kwa mke au mume kumsamehe mwenzake pale anapoteleza kwa bahati mbaya au kujisahau; na badala ya kutaka kumlipizia na kumkomoa kwa kosa lake, kumtendea wema kwa njia ya kauli au kitendo, ambayo ni moja ya sifa tukufu za utamaduni wa kiakhlaki wa Uislamu. Katika aya za Qur’ani, Hadithi za mafundisho ya akhlaqi njema pamoja na sira ya Bwana Mtume Muhammad SAW na Maimamu watoharifu (AS) wa kizazi chake imeelezwa kuwa, kama mnatarajia Mwenyezi Mungu akusameheni makosa na madhambi yenu, na nyinyi pia inapasa mjipambe kwa sifa tukufu ya kiakhlaqi ya kuwasamehe wenzenu na hasa wake zenu na watoto wenu.

Lakini mbali na yote haya, kielelezo kingine cha kuwepo utamaduni wa maelewano ndani ya familia, ni kila mmoja kati ya mke na mume kushukuru na kuthamini jitihada zinazofanywa na mwenzake. Wakati mke na mume wanapothaminiana, kwa kila mmoja kushukuru juhudi anazofanya mwenzake kwa ajili ya kuendesha familia yao, moyo wa bidii huongezeka, ukuruba wa nyoyo huimarika na huba na mapenzi baina yao hushamirika. Lakini mbali na hayo, hisia za kutojaliana hutoweka; na mke na mume, wote kwa pamoja hufanya juhudi zaidi za kuifanya anga ya maisha yao ya ndoa iwe ya uchangamfu na furaha. Na katika hali kama hiyo, maelewano na mafahamiano baina yao huzidi kuongezeka na kuyapa uhai zaidi maisha yao ya pamoja.

Katika hitimisho la mazungumzo yetu ya leo tunaweza kusema kuwa, ikiwa katika mahusiano ya ndoa na kifamilia kutakuwa na huba na mapenzi baina ya mke na mume, maelewano na mafahamiano, kutazamana kwa jicho zuri, kuwa na masuulia ya pamoja, kulipana mema na mazuri wanapokoseana na kuwa na utamaduni wa kuthaminiana na kushukuriana kwa jitihada zifanywazo na kila mmoja kwa ajili ya kuifanya ndoa na familia yao iwe na hali bora zaidi, basi hakuna shaka yoyote kwamba, anga iliyojaa uturi na manukato ya utulivu, upendo na kushibana ndiyo itakayotawala ndani ya taasisi ya familia. Na kwa hakika haya ndiyo inayoyakosa jamii ya leo ya mwanadamu na kuifanya isokotwe na mateso na machungu makubwa yanayoteteresha mihimili ya familia nyingi. Na badala ya wanandoa kubadilika kwa kuangalia upya mitazamo na mielekeo yao ya kimaisha, wanatafuta suluhisho la tafrani zao za ndoa kwa kubwia dawa za kupoza maumivu na kutuliza akili; au hata hutekwa na fikra isiyo sahihi ya kudhani kwamba, kuishi kwenye majumba ya kifakhari na kuwa na maisha ya starehe na ya kitajiri kutawadhaminia kupata utulivu wa moyo na akili; hali ya kuwa njia pekee ya kuondokana na kila aina ya tafrani ni kuhuisha dhikri na utajo wa Mwenyezi Mungu ambao huzipa nyoyo utulivu na kuzirejesha katika maisha ya thamani zote za kiakhlaqi na kiutu, ambazo ndio chachu ya kupatikana mapenzi na masikilizano baina ya watu wote na hasa ndani ya taasisi tukufu ya ndoa na familia. Na kwa maelezo hayo mpendwa msikilizaji niseme pia kwamba sehemu ya 30 ya kipindi cha Akhlaqi Katika Uislamu imefikia tamati. Hivyo sina budi kukuaga hadi wakati mwingine inshallah, tutakapokutana tena katika sehemu ya 31 ya kipindi hiki. Namuomba Mola wa haki akubariki; na amani, rehma na baraka zake ziendelee kuwa juu yako…/